بال بال زدن کودک اوتیسم، یکی از رفتارهای خود تحریکی در این کودکان است. اگر شما یک والد اوتیسم هستید، احتمالاً دیده‌اید که فرزندتان رفتارهای تحریک‌کننده (خود تحریکی) مکرری مانند تکان دادن دست، چرخیدن و تکرار کلمات دارد. اگر این رفتارها به طور کامل درک نشده باشند، می توانند نگران کننده باشند.
در این مقاله از سایت تلویزیون کاردرمانی، همه چیزهایی را که باید در مورد تحریک و بال بال زدن در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بدانید، بحث خواهیم کرد. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
تحریک (Stimming) چیست؟
به طور خلاصه، تحریک به رفتارهای خودتحریکی اشاره دارد که معمولاً شامل حرکات یا صداهای تکراری است و معمولا آن را کلیشه نیز می نامند.
اگرچه تحریک یکی از شاخص‌های احتمالی است که کودک ممکن است در طیف اوتیسم قرار داشته باشد اما رفتار تحریک‌آمیز لزوماً به معنای اوتیسم نیست.
اگر تا به حال با مدادتان ضربه زده اید، موهایتان را چرخانده اید، ناخن هایتان را جویده اید یا به انگشتان پایتان ضربه زده اید یا هر کار تکراری دیگری انجام داده اید، در آن صورت درگیر تحریک کردن هستید. هر زمان که عصبی، هیجان زده یا نگران هستید، این یک واکنش طبیعی است.
“تحریک کردن” به کارهایی اشاره دارد که کودک برای دریافت ورودی حسی اضافی در مواقع نیاز انجام می دهد، مانند تکان دادن دست، زمزمه کردن، چرخیدن، کوبیدن یا خراشیدن. این رفتارها به کودک کمک می کند تا سیستم خود را تنظیم کند و برای بسیاری از کودکان برای عملکرد روزانه بسیار مهم است.
رفتارهای خود تحریکی در کودکان اوتیسم:
افراد مبتلا به اوتیسم رفتارهای خود تحریکی دارند، زیرا آن را آرامش بخش می دانند. مهم ترین تفاوت بین تحریک اوتیستیک و تیپیک، نوع، کمیت و آشکار بودن رفتار است. وقتی کودکان اوتیسم هیجان‌زده، خوشحال و مضطرب هستند، تحریک را با شدت بیشتری و برای مدت زمان طولانی تجربه می کنند. آنها همچنین می خواهند به خود کمک کنند تا ورودی های حسی عظیمی را که قادر به پردازش آن نیستند، مدیریت کنند.
مردم عادی وقتی متوجه شوند که تحریک عجیب به نظر می رسد از تحریک کردن دست می کشند. اما افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است از واکنش افراد دیگر به تحریکات خود آگاه نباشند. افراد مبتلا به اوتیسم قادر به کنترل تحریکات خود نیستند یا انجام این کار را بسیار استرس زا و چالش برانگیز می دانند.
علت بال بال زدن کودک اوتیسم:
بال بال زدن کودک اوتیسم با دست عبارت است از حرکت دادن بازوها و دست ها شبیه به پرنده ای که بال های خود را تکان می دهد یا دست های خود را بالا می برد و به سرعت آنها را تکان می دهد.
از بین تمام رفتارهای تحریک کننده، تکان دادن دست یا بال بال زدن شاید یکی از مواردی باشد که در کودکان مبتلا به اوتیسم بیشتر قابل توجه است. این یک نوع رفتار تکراری می تواند برای مدت کوتاه یا طولانی رخ دهد. والدین اغلب دلیل این کار را نمی دانند و نگران هستند که چرا فرزندشان چنین رفتاری می کند. این رفتارها ناشی از نیازهای حسی برآورده نشده است.
تکان دادن دست، برای بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم عملکردی حیاتی دارد و به عنوان یک مکانیسم مقابله ای عمل می کند، ابزاری شخصی که آنها برای مدیریت اضطراب و استرس استفاده می کنند. اگر کودک دست های خود را تکان می دهد، احتمالاً ورودی حسی در انگشتانش دریافت می کند. در اصل، تکان دادن دست یک شکل از مدیریت استرس است.
آیا باید جلوی بال بال زدن کودک اوتیسم را بگیریم؟
تکان دادن دست نمونه ای از رفتارهای تحریکی و خودآرام کننده است. والدین کودکانی که هنوز این کار را انجام می‌دهند، اغلب آن را مشکلی می‌دانند که باید حل شود و ممکن است جملاتی مانند “چگونه کودکم را از تکان دادن دستانش باز دارم؟”
بیایید ابتدا یک دیدگاه از یک فرد اوتیسم را در این مورد ببینیم.
جولیا باسکوم:
“هیچ کس نباید سعی کند ما را از تکان دادن دست بازداری کند؛ زیرا این بخشی از شخصیت ماست. آیا دوست دارید که همه سعی کنند شما را مجبور به لبخند زدن کنند؟ … یا اینکه عینک آفتابی خود را بالای سرتان بگذارید؟ یا هنگام نشستن پاهای خود را روی هم قرار دهید؟ این همان کاری است که مردم وقتی می‌خواهند ما را مجبور کنند دست‌هایمان را تکان ندهیم، با ما انجام می‌دهند: آنها سعی می‌کنند ما را مجبور کنند به روش‌هایی که برای ما طبیعی، سالم و راحت است، حرکت نکنیم.”
در بیشتر مواقع، تکان دادن دست جای نگرانی ندارد و این رفتار ممکن است توسط یکی از موارد زیر ایجاد شود:
هیجان، خوشحال بودن، عصبی بودن، بی قراری، کاهش حرکات بدن
ویدئوی زیر دست کودکی را نشان می‌دهد که در حالی که هیجان زده است، تکان می‌خورد.
چه زمانی تکان دادن دست در کودک اوتیسم مشکل ساز است و باید روی آن کار کرد؟
اگر تحریک، مشکلی برای کودک ایجاد نمی کند، نیازی به “رفع” آن ندارید. رفتارهای تحریک کننده به کودک کمک می کند تا سیستم خود را تنظیم کند و برای بسیاری از کودکان اوتیسم برای عملکرد روزانه بسیار مهم است. رفتارهای خود تحریکی را نباید فقط به این دلیل که ظاهری عجیب و غریب در او ایجاد می کند؛ متوقف کرد. تکان دادن دست تنها در صورتی باعث نگرانی است که منجر به خود آزاری یا از طریق محدود کردن دست کودک، مانع از زندگی روزمره او شود.
موارد زیر مثال هایی هستند که می توانیم تحریک را کاهش یا تغییر دهیم.
- وقتی آنقدر مشغول تکان دادن دستانش است که نمی‌تواند از آن برای انجام کارهای دیگر استفاده کند.
- هنگامی که یادگیری را مسدود می کند (مثلاً زمانی که از او خواسته می شود کلاس را ترک کند زیرا بیش از حد مخرب هستند).
- وقتی بر توانایی فرزند شما برای دوست یابی تأثیر می گذارد.
- اگر کودک خودش بخواهد رفتارش را کاهش دهد.
راهکارهای جایگزین برای کاهش بال بال زدن در کودکان اوتیسم:
همان گونه که بیان گردید، در بیشتر موارد، تحریک مضر نیست و نیازی به توقف یا سرکوب نیست. ولی در مواقعی که مشکل ایجاد می کند، ما می‌توانیم به کودک کمک کنیم تا رفتارهای تحریک‌کننده مضر یا مشکل‌ساز را با رفتارهای که کمتر مضر هستند، حواس‌پرتی کمتری دارند و برای سایر افراد کمتر قابل توجه هستند، جایگزین کند. باید توجه داشت که تحریک به طور کامل از بین نمی رود، اما می توان آن را به حداقل رساند و شدت آن را کاهش داد. در ادمه چند روش حمایتی پیشنهاد شده است:
- اولا، هرگز کودک را به خاطر تحریک تنبیه نکنید و از او به خاطر تحریک کردن انتقاد نکنید و شرم ندهید.
- وقتی می بینید که کودک به جای تحریک، رفتار جایگزینی را انتخاب می کنند، او را تحسین کنید.
- تحریک بیش از حد: گاهی اوقات تکان دادن دستها برای مدت کوتاهی واقعاً سخت و سریع، به خروج سریع‌تر آن از سیستم کمک می‌کند.
- آگاهی را افزایش دهید و برنامه ریزی کنید: هنگامی که کودک در حال تحریک است، می توانید به طور خلاصه در مورد آن نظر دهید تا به او کمک کنید تا آگاه شود.
- تحریک را می توان با دارویی کاهش داد که به مسائل اساسی اضطراب می پردازد.
- ورزش را تشویق کنید: مطالعات نشان داده‌اند که فعالیت‌های بدنی برای چند دقیقه در روز می‌توانند تنش را کاهش داده و تحریک را در افراد مبتلا به اوتیسم کاهش دهند.
- محیطی آرام و امن ایجاد کنید: یک محیط آرام و آشنا به معنای هیجان کمتر و در نتیجه تحریک کمتر است.
- با یک کاردرمانگر صحبت کنید: رفتارهای تحریک کننده در واقع یک مشکل حسی است. به همین دلیل است که داشتن یک کاردرمانگر که بتواند با پردازش حسی کار کند بسیار مهم است. این متخصص قادر خواهد بود نیازهای حسی برآورده نشده را شناسایی کرده و پیشنهاداتی برای جایگزینی ورودی حسی ارائه دهد.
پیشنهاد مطالعه: کاردرمانی برای کودکان اوتیسم
رفتارهای جایگزینی را امتحان کنید که نیازهای حسی مشابه با بال بال زدن کودک اوتیسم را برآورده می کند.
راهبردهایی برای برآوردن نیازهای حسی:
- با دست زدن جایگزین کنید.
- با فشار دادن دست ها به هم جایگزین کنید.
- بازی با خمیر درمانی یا خمیر بازی.
- به کودک یک توپ استرس یا اسباب بازی قابل فشار دادن بدهید تا با آن بازی کند.
- از کودک بخواهید بر روی دستانش بنشیند (برای احساس فشار).
- با تمرین فرغونی راه رفتن بر روی دستها جایگزین کنید.
امیداورم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. اگر شما کودک اوتیسم دارید، می توانید جهت مشاوره رایگان با کاردرمانگر کودکان آقای عباسیان از طریق اپلیکیشن های روبیکا، ایتا یا واتساپ با شماره تلفن ۰۹۳۶۲۰۷۵۸۵۶ در ارتباط باشد. با آرزوی سلامتی برای کودک لبندتان
منابع:
