هوش کودکان اوتیسم موضوعی پیچیده است که در مورد آن بحث های زیادی وجود دارد. وجود مشکلات اجتماعی، ارتباطی و رفتاری در کودکان اوتیسم ظاهری ناتوان ذهنی را به آن ها می دهد.
زمانی که دکتر لئو کانر برای اولین بار وضعیتی را که ۷۰ سال پیش اوتیسم نامید، – برای جهانی که هنوز از وجود اوتیسم بی خبر بود – خاطر نشان کرد که برخی از کودکانی که او مورد بررسی قرار داده بود، از نظر ذهنی ناتوان نیستند.
در حال حاضر هم بحث های زیادی در مورد ضریب هوشی کودکان اوتیسم مطرح است. در طی این مقاله از سایت تلویزیون کاردرمانی به صورت علمی هوش کودک اوتیسم را بررسی می کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
هوش و ناتوانی ذهنی چیست؟
هنگامی که آلفرد بینه، روانشناس فرانسوی اولین تست هوشی مدرن را در اوایل دهه ۱۹۰۰ ایجاد کرد، هدف آن یافتن کودکانی بود که به کلاس های آموزشی ویژه نیاز داشتند.
بینه هرگز قصد نداشت که نمره IQ معیاری برای هوش باشد. هوش مفهومی «بسیار پیچیده‌تر از آن است که بتوان با یک عدد آن را ثبت کرد».
تست های هوش از آن زمان تغییر کرده اند. آزمون‌های رایج کنونی شامل تست هوش استنفورد-بینه و تست هوش وکسلر است.
در اکثر تست های IQ، نمره ۱۰۰ نمره متوسط و استاندارد در نظر گرفته می شود و نمره ۷۰ یا کمتر نشان دهنده ناتوانی ذهنی است.
چنین آزمون هایی مهارت هایی را می سنجند که عموماً برای موفقیت در مدرسه مهم هستند. این تست ها اغلب برای افرادی که مشکوک به اختلال یادگیری یا اختلال رشد هستند، مناسب است.
اما تست‌های IQ تنها بخشی از آنچه را که ما به عنوان هوش در نظر می گیریم، اندازه‌گیری می‌کنند که شامل توانایی فرد برای حل مشکلات، استدلال، برنامه‌ریزی، تفکر انتزاعی و یادگیری میشود.
طبق دستورالعمل تشخیص روانپزشکی، پزشکان هنگام تعیین اینکه آیا فردی دارای ناتوانی ذهنی است یا خیر، باید به چیزی بیشتر از IQ توجه کنند.
آنها همچنین باید مهارت های تطبیقی فرد را در نظر بگیرند، یعنی اینکه فرد تا چه حد مهارت های لازم برای زندگی روزمره را دارد.
رفتار انطباقی شامل مجموعه ای از مهارت هایی است که به فرد کمک می کند تا استقلال شخصی داشته باشد.
مهارت های تطبیقی شامل توانایی حمام کردن، مصرف صحیح دارو، تهیه ساندویچ، عبور ایمن از خیابان، برقراری ارتباط و سوار شدن با اتوبوس برای رسیدن به محل کار و بسیاری موارد دیگر است. مهارت های انطباقی با توجه به سن و فرهنگ افراد متفاوت است.
به طور کلی، مهارت های انطباقی با IQ ارتباط دارد و انتظار می رود فردی با ضریب هوشی متوسط، مهارت های انطباقی متوسطی داشته باشد.
اما در اوتیسم، مهارت‌های انطباقی ممکن است از ضریب هوشی، پایین و گاهی اوقات بسیار پایین باشند. یعنی در افراد اوتیسم سطح مهارت های زندگی روزانه به طور قابل توجهی پایین تر از حد انتظار برای سن و ضریب هوشی آن هاست.
فردی با ناتوانی ذهنی – و مهارت‌های انطباقی خوب – ممکن است شغل خود را حفظ کند و در سطح بالاتری نسبت به فردی با بهره هوشی متوسط که کار نمی‌کند، کار کند.
هوش کودکان اوتیسم چگونه است؟
از آنجایی که اوتیسم به صورت یک طیف است در همه افراد شدت یکسانی ندارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
بنابراین همه کودکان اوتیسم از نظر هوشی یکسان نیستند و کودکان اوتیسم خفیف ممکن است از نظر هوشی نرمال باشند و در اوتیسم شدید کم توانی ذهنی را شاهد باشیم. در واقع، یک فرد به دلیل ابتلا به اوتیسم، عقب ماندگی ذهنی را تجربه نمی کند.
امروزه اختلال طیف اوتیسم به عنوان یک نوع ناتوانی و مجزا از کم توان ذهنی در نظر گرفته میشود. کم توان ذهنی به وضعیتی گفته میشود که فرد عدد زیر ۷۰ را به دست بیاورد. پایین بودن بهره هوشی در کودکان اوتیسم، بسیار کمتر از آن چیزی است که تصور می‌شده است.
حتما مطالعه کنید: کاردرمانی برای کودکان اوتیسم
سخت بودن تست هوش کودکان اوتیسم:
اندازه گیری هوش کودکان اوتیسم یک چالش بزرگ است. مغز اوتیستیک متفاوت عمل می کند و نحوه پردازش اطلاعات منحصر به فرد است. ابزارهای اندازه گیری هوش اغلب برای این پردازش اطلاعات متمایز مناسب نیستند و تست های استاندارد هوش، تفاوت های اوتیسم را در نظر نمی گیرند.
حتی امروزه، خود اوتیسم می تواند ارزیابی توانایی فکری کودک را سخت کند. کودک اوتیسمی با مهارت های زبانی ضعیف را تصور کنید که نمی تواند نورهای فلورسنت را تحمل کند، او را در دفتری با نور روشن قرار دهید که یک معاینه کننده ضریب هوشی – یک غریبه از او بخواهد کارهایی را انجام دهد که نمی فهمد – آیا او بهترین عملکرد خود را خواهد داشت؟
تقریباً ۱۰ سال پیش، زمانی که شبکه اوتیسم تعاملی (IAN) شروع به جمع‌آوری داده‌های تحقیقاتی از خانواده‌ها کرد، در هنگام گزارش در مورد هوش کودکان مبتلا به اوتیسم با مشکل مواجه شد.
کودکان اوتیسم به دلیل مشکلات رفتاری نتوانستند آزمون را کامل کنند یا در موارد مختلف نمرات متفاوتی دریافت کردند.
هنگامی که روانپزشکان آمریکایی در سال ۲۰۱۳ کتابچه راهنمای تشخیصی خود را به روز کردند، به مشکل بودن تست های هوش اوتیسم اذعان کردند. اگرچه این کتابچه راهنما می گوید که ناتوانی ذهنی در اوتیسم رایج است، اما هشدار می دهد که اندازه گیری توانایی ذهنی کودک ممکن است به دلیل علائم اوتیسم پیچیده باشد. این کتابچه راهنما همچنین می گوید: “نمرات IQ در اختلال طیف اوتیسم به ویژه در اوایل دوران کودکی ممکن است ناپایدار باشد.” به عبارت دیگر، نمرات کودک ممکن است در طول زمان بسیار متفاوت باشد.
تست هوش مناسب افراد اوتیسم:
پردازش اطلاعات در افراد اوتیسم با افراد غیر اوتیستیک کاملاً متفاوت است. اگرچه افراد مبتلا به اوتیسم بسیار متفاوت هستند، اما بسیاری از آنها توانایی پردازش بصری نسبتاً بهتری نسبت به توانایی های کلامی (زبانی) دارند.
به عنوان مثال، مهارت‌های استدلال بصری و فضایی یک فرد او را قادر می‌سازد تا بفهمد که چگونه اشیاء از زوایای مختلف به نظر می‌رسند و در کنار هم قرار می‌گیرند. ما می توانیم این پردازش اطلاعات بصری را در سنین پایین و زمانی که کودک علایق خاصی پیدا می کند؛ مشاهده کنیم.
برای اندازه گیری هوش افراد اوتیستیک، می توان از آزمون های بصری مانند ماتریس های پیشرونده ریون استفاده کرد، آزمونی کاملاً تصویری که نیازی به آموزش ندارد ولی گاهی اوقات، لازم است تست های هوش را تنظیم کنید؛ برخی از افراد اوتیستیک نمی توانند انتخابی را برای پاسخ نشان دهند.
دانستن اینکه یک کودک اوتیسم دارای مهارت های بصری قوی تری است، ممکن است بر نحوه کمک والدین و معلمان او به یادگیری تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، او ممکن است به برنامه های تصویری بهتر از دستورالعمل های گفتاری پاسخ دهد.
چندین محقق برجسته اوتیسم چند سال پیش شروع به تعریف مشخصات فکری اوتیسم کردند. آنها این کار را چالش برانگیز یافتند و خاطر نشان کردند که هنوز هیچ کس الگوی مشخصی را پیدا نکرده است که «افراد با ضریب هوشی بالا و پایین مبتلا به اوتیسم» را متمایز کند.
این مطالعات می‌توانند به درمان های آینده و همچنین ارائه روشی مناسب برای سنجش هوش کودکان اوتیسم کمک کنند.
هوش کودکان اوتیسم در تست ها و در موقعیت های واقعی:
نتایج تست های هوش کودکان اوتیسم، نقص در درک کلامی و عدم نقص در مهارت‌های فضایی را نشان می‌دهند. در مبتلایان به اوتیسم، مهارت‌های خواندن و تلفظ مانند عملکرد آن ها در مسائل ریاضی اغلب عالی هستند، اما در زندگی واقعی آنها خبری از این عملکرد نیست و این کودکان درمانده هستند.
در زندگی واقعی، افراد غیر اوتیستیک رشته های کلمات را به صورت معنادار استفاده می کنند و کلمات در یک واحد منسجم در ساختار جمله استفاده می شوند. ولی افراد اوتیستیک از جملات معنی دار هیچ سودی نمی برند، به معنای کلی و ساختار جملات توجهی نمی کنند، می توانند جملات بی معنی را به خاطر بسپارند.
مهارت های مغزی فوق بشری در کودکان اوتیسم:
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم هستند که با توانایی های خارق العاده خود در تاریخ نامی برای خود دست و پا کرده اند. ادعا می شود که انیشتین، موتزارت و تسلا تعدادی از آنها هستند.
ترکیبی از توانایی و ناتوانی در اوتیسم در فیلم مرد بارانی محصول ۱۹۸۸ شکل جدی به خود گرفت. مرد بارانی خیالی، در کنار چالش های قابل توجه اوتیسم، حافظه و مهارت‌های محاسباتی فوق‌العاده‌ای دارد.
او می تواند یک دفترچه تلفن را حفظ کند و فوراً تعداد زیادی خلال دندان را بشمارد، اما همچنین معتقد است که یک آب نبات و یک ماشین هر کدام «حدود ۱۰۰ دلار» قیمت دارند. مرد بارانی از آن دسته افراد نادری است که مهارت های مغزی به ظاهر فوق بشری همراه با ضریب هوشی پایین دارند.
پزشکان مدت‌هاست که از وضعیت نادری به نام ساوانتیسم آگاه بوده‌اند. ساوانتیسم وضعیتی است که یک فرد با ناتوانی ذهنی واضح، در برخی از مهارت ها توانایی فوق العاده ای از خود نشان می دهد. به کودکان اوتیسمی که چنین وضعیتی دارند، “دانشمندان اوتیسم” می گویند.
موسیقی حوزه دیگری است که ممکن است برخی کودکان اوتیسم در آن استعداد داشته باشند. بر اساس مطالعات متعدد، به نظر می رسد افراد مبتلا به اوتیسم نسبت به جمعیت عمومی بیشتر احتمال دارد که موسیقی را به صورت کامل یاد بگیرند.
برخی از دانشمندان تعجب می کنند: آیا چیزی در مغز اوتیستیک وجود دارد که توانایی افراطی در میان ناتوانی قابل توجه شکوفا شود؟ این سوال همچنان موضوع مطالعه است.
اکثر افراد مبتلا به اوتیسم در امتداد یک طیف، جایی بین ناتوانی شدید ذهنی و نبوغ قرار دارند. هیچ کس هنوز نمی داند که چرا اوتیسم روی افراد متفاوت تأثیر می گذارد. اما محققان می‌دانند که، ضریب هوشی افراد مبتلا به اوتیسم به طور چشمگیری در طول زمان تغییر کرده است، همانطور که درک ما از خود اوتیسم نیز تغییر کرده است.
افزایش ضریب هوشی در کودکان اوتیسم:
طبق یک بررسی، از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۹۸، مطالعات نشان داد که تنها یک پنجم افراد مبتلا به اوتیسم هوش نرمالی دارند.
اما سالها بعد، در سال ۲۰۱۴، یک مطالعه در ایالات متحده نشان داد که تقریباً نیمی از کودکان مبتلا به اوتیسم دارای هوش متوسط یا بالاتر از حد متوسط بودند، یعنی نمره IQ بالای ۸۵ داشتند.
این دو مطالعه نشان می دهند که ضریب هوشی کودکان اوتیسم با گذشت زمان افزایش یافته است.
علت افزایش ضریب هوشی در کودکان اوتیسم چیست؟
یکی از علت های افزایش ضریب هوشی کودکان اوتیسم می تواند به خاطر گسترش تشخیص به سمت افراد مبتلا به نوع خفیف تر اوتیسم باشد. یعنی ممکن است در مطالعه اول داده ها برای کودکانی که در حال حاضر تشخیص اوتیسم دریافت می کنند، اعمال نشده باشد.
عامل دیگر، توسعه و موفقیت برنامه های مداخله زودهنگام برای کودکان پیش دبستانی مبتلا به اوتیسم است. کارشناسان می گویند که مداخلات مؤثر مانند کاردرمانی ذهنی و گفتاردرمانی از شدت تأخیرهای زبانی و فکری کودکان کاسته است. علاوه بر این، پزشکان در سنین پایین‌تر کودکان اوتیسم را تشخیص داده‌اند، بنابراین درمان‌ها اغلب زودتر شروع می‌شوند.
توصیه به والدین در مورد هوش کودکان اوتیسم:
در برخی مواقع کودکان اوتیستیک یادگیری خیره‌کننده دارند. با این حال، این توانایی‌ها، بخشی از هوش بالقوه هستند که مورد استفاده قرار نگرفته و کمتر ارزش گذاری شده‌اند.
هنگامی که نمی توانیم با کودک اوتیستیک ارتباط برقرار کنیم، او در بسیاری از موارد به عنوان معلول ذهنی در نظر گرفته می شود.
نباید به خاطر ناتوانی در ایجاد ارتباط، یک کودک اوتیسم را کم توان ذهنی دانست و از آموزش او دست کشید. این نوع طرز فکر باعث می شود تا یک کودک اوتیسم نتواند پتانسیل فکری بالقوه خود را رشد دهد.
حتی کودکان “اوتیسم شدید” نیز پتانسیل فکری بالقوه دارند، حتی اگر در تست های هوش سنتی نمره بسیار پایینی بگیرند.
چکیده:
هوش کودکان اوتیسم یک موضوع پیچیده است که با ابزارهای تست هوش کنونی نمی توان آن را به خوبی ارزیابی کرد. امروزه اوتیسم به عنوان یک اختلال و مجزا از کم توانی ذهنی در نظر گرفته می شود.
با این حال بیشتر کودکان اوتیسم هوش نرمالی دارند و با مداخلات زود هنگام مانند کاردرمانی ذهنی و گفتاردرمانی و انجام تمرینات آموزشی در داخل منزل می توان مهارت های شناختی کودکان اوتیسم را ارتقا داد.
منبع:
