استریوگنوزیس(Stereognosis) به معنی تشخیص اشیا از طریق لمس با چشمان بسته است.
استریوگنوزیس (همچنین به عنوان ادراک لمسی یا عرفان لمسی شناخته می شود) توانایی درک و تشخیص شکل یک شی (در غیاب اطلاعات دیداری و شنیداری) با استفاده از اطلاعات لمسی برای شناسایی نشانه هایی از بافت، اندازه، ویژگی های مکانی و دمای آن شی است.
Stereognosis یک عملکرد مغزی بالاتر قشر مغز است. در انسان، این حس، همراه با دقت فضایی لمسی، درک ارتعاش، تمایز بافت و حس عمقی، توسط مسیر ستون پشتی-لمنیسکوس داخلی سیستم عصبی مرکزی منتقل می شود. تست‌های استریوگنوز تعیین می‌کنند که آیا لوب جداری مغز سالم است یا خیر.
جهت آشنایی با مفهوم حس عمقی و تمرینات کاربردی آن مقاله زیر را مطالعه بفرمایید.
یک فرد سالم می تواند ۹۰ تا ۱۰۰ درصد از همه اشیایی که در دستش قرار می گیرد را در عرض ۲ تا ۳ ثانیه با موفقیت شناسایی کند.
روش تست و ارزیابی استریوگنوزیس
روش را با چشمان باز به بیمار توضیح دهید. به عنوان مثال، “من چندین شی معمولی را در یک زمان در دست شما قرار خواهم داد و از شما می خواهم که آن شی را با نام شناسایی کنید.”
تجهیزات : گیره کاغذ، خودکار، مداد، سکه، پاک کن، دومینو، تاس، کلید، و توپ های پنبه ای و اشیای ساده دیگر.
- این روش را با چشمان باز نشان دهید تا زمانی که بیمار روشی را که باید انجام شود متوجه شود.
- بیمار چشمان خود را می بندد، یا دید او مسدود می شود.
- در هر بار یک شی را در دست فرد قرار دهید.
- از بیمار بخواهید که شی را به دقت شناسایی کند.
- این روش حداقل با پنج شی تکرار می شود.
Astereognosis چیست؟
Stereognosis توانایی تشخیص و شناسایی اشیاء از طریق دستکاری لمسی بدون استفاده از نشانه های بصری است. برعکس، ناتوانی در تشخیص اشیا از طریق لمس هنگامی که حس های اولیه (مانند درد، دما و ارتعاش) سالم هستند، astereognosis یا آگنوزی جسم لمسی یا آگنوزی اشیا نامیده می‌شود.
Astereognosis می تواند در اثر آسیب به نواحی خلفی لوب های جداری، گیجگاهی، یا پس سری، یا شکنج پس مرکزی هر یک از نیمکره ها ایجاد شود.
فردی که نمی تواند به درستی یک شی را با استفاده از استریوگنوز شناسایی کند، ممکن است از ضایعاتی در ریشه های عصبی، اعصاب محیطی، نخاع، تالاموس یا قشر حسی اولیه رنج ببرد.
آزمایش های انجام شده و تشخیص الگوی از دست دادن حس می تواند ضایعات را در اعصاب یا نواحی خاص شناسایی کند.
افرادی که از بیماری آلزایمر رنج می برند، کاهش استریوگنوزیس را نشان می دهند. برای سایر انواع زوال عقل، به نظر نمی رسد که استریوگنوز کاهش یابد.
